CZAS NA PRAWDZIWĄ SZTUKĘ

11 listopada 1996

NAGRODA SZTUKI 

Jest opętany seksem, zmysłowością, erotyką. Dowody tego składa w swojej pracy magisterskiej, odległej - mówiąc delikatnie  - od potocznych wyobrażeń o tym jak taka praca powinna wyglądać. Warto jednak ten fakt odnotować z tego powodu, że młody malarz nie traci żadnej okazji, by swój stosunek do świata i sprawy, na których skupia swą uwagę stale uwidaczniać, podkreślać, ogłaszać bez względu na okoliczności. Piotr Czajkowski pragnie komunikować, że jego malarstwo, twórczość (wszystko jedno czy rysuje, buduje swoje monumentalne postacie-totemy, czy aranżuje sytuacje plastyczno-przestrzenne) i jego świat wewnętrzny-przeżycia, marzenia, pomysły-to są światy spójne, tworzące jedną homogeniczną jakość. Tego autorskiego programu można nie podzielać lub można przechodzić mimo niego; obcując z samą sztuką Czajkowskiego pozbawiamy się jednak istotnego tropu, jakim jest widzenie sztuki jako sposobu na życie, sposobu naturalnego z nim kontaktu. Dopiero wtedy przekaz plastyczny Piotra Czajkowskiego jest pełny, gdy mamy świadomość, że wszystko się łączy - gest malarski i sposób życia malarza; znak treść plastyczna wyrażona w obrazie i ostentacyjny brak kulturowych odniesień, egzystencja dzieła, jego fizyczny kształt i jego status wolny od funkcji i tradycyjnych uwarunkowań. Jest to sztuka przewrotnej zabawy. Służy autorowi jako jego naturalne środowisko, w którym brak jest celebry, odświętności, wspinania się na koturny głoszenia prawd objawionych. Jest on w pewnym sensie robotnikiem sztuki - codzienność to dla niego wizualne wypowiadanie swych wyobrażeń, praca naturalna i konieczna bez stawiania pytań, czy ma ona sens i jaki.

Piotr Czajkowski maluje z pasją, żywiołowo, agresywnie. Nie jest pod tym względem wyjątkiem wśród artystów - wielu uprawia sztukę ekspresji i różnych jej odmian. Istnieje niezliczona ilość sposobów potęgowania siły wyrazu na płaszczyźnie obrazu - mnożenia kontrastów kolorystycznych i walorowych, sposoby kompozycji, kadrowania, akcentowania, gesty itd.

Tym co wyróżnia malarstwo Czajkowskiego, zwraca na jego obrazy uwagę to emanujące z nich napięcie, natłok bodźców malarskich działających na widza, a raczej oddziałujących na jego podświadomość. Trudno to udowodnić, cechy te ukazuje wnioskowanie pośrednie, wyodrębnianie charakterystyk obcych, niewidocznych w tym malarstwie. Są to głownie: aliterackość, ahistoryczność, afunkcjonalność, natomiast uderzającą jest w nich naturalność, swoboda, nonszalancja, nawet jako rodzaj postawy zaprzeczający profetyczności, poczuciu misji artystycznej.

Symbol płci, który Czajkowski bezustannie w swojej sztuce ogrywa - wraca do niego z uporem, wypełnia powierzchnię obrazu substytutami pojęciowymi aktu erotycznego - jest jego tonem własnym, przebijającym się przez cienką, powłokę mody i trendów artystycznych.

Nagrodę SZTUKI przyznaliśmy Piotrowi Czajkowskiemu za emanującą z jego prac energię twórczą, świadome przekraczanie nakreślonych przez siebie granic, nieustannie podawanie w wątpliwość wybieranych przez siebie bodźców malarskich i osiągniętych przez nie efektów.

Andrzej Skoczylas

NAGRODA SZTUKI za najlepszą pracę dyplomową 1996 roku wykonaną w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie pt."Demon, seks, ekstaza"